Wyrównać do lewej czy wyjustować tekst?

Każdy tekst powinien być podzielony na akapity, żeby łatwiej się go czytało. Akapit to fragment tekstu (nie – wcięcie!), najczęściej złożony ze zdań, stanowiący pewną całostkę znaczeniową.

Akapity trzeba w jakiś sposób wyodrębnić. I tu stosuje się dwa wzorce:

• przez wcięcie
• przez dodanie odstępu po akapicie.

Wyodrębnianie akapitu przez wcięcie

Jeśli wyodrębniamy akapit przez wcięcie, musimy tekst wyjustować, co oznacza także, że powinniśmy użyć opcji przenoszenia wyrazów, ponieważ w innym przypadku odległości między wyrazami w niektórych liniach będą zbyt duże.

Wbrew temu, czego uczyliśmy się w szkole, wcięcia nie trzeba stosować na początku rozdziału (tekstu), po ilustracji, tabelach, wykresach, bo w tych miejscach dla czytelnika jest jasne, że zaczyna się nowy akapit  i dodatkowy wyróżnik nie jest potrzebny. Podobno to zły francuski obyczaj wydawniczy. W takim razie i polski, bo w moim zbiorze są zarówno książki z wcięciami przy wszystkich akapitach, jak i takie, w których wcięcia mają wszystkie akapity poza pierwszym.  Jak zwykle, trzeba przyjąć jeden wzorzec i trwać przy nim w całym dokumencie.

Wyodrębnianie akapitu większym odstępem

Jeśli wyodrębniamy akapit odstępem, używamy zwykle wyrównania do lewej i nie stosujemy ani przenoszenia wyrazów, ani wcięcia.  Taki skład w pracach dyplomowych występuje rzadko, w zasadzie przydaje się tylko w wąskich kolumnach (np. w tabelach wypełnionych tekstem), bo tam justowanie wygląda bardzo źle.

W pracach dyplomowych i książkach jednokolumnowych najczęściej używa się akapitu justowanego z wcięciem, natomiast w tabelach i wielu wydawnictwach wielokolumnowych (z wyłączeniem gazet, w których każdy wolny skrawek papieru jest na wagę złota) – akapitu wyrównanego do lewej, z odstępem.

Ze względu na większą czytelność na ekranie ten ostatni wzorzec stosowany jest także w Internecie.

Częstym błędem, jaki popełniają piszący prace, jest używanie jednocześnie wcięć akapitowych i odstępów po akapicie. Błąd ten wynika chyba z systemowych ustawień Worda, który w stylu Normalnym (zwykle właśnie nim się posługujemy przy pisaniu pracy) ma zadeklarowany akapit bez wcięcia, z odstępem i wyrównaniem do lewej. Studenci dodają wcięcie i justowanie, zostawiają natomiast odstęp.